Fere gbogbo agbalagba ti ni iriri irora pada nigba igbesi aye wọn. Eyi jẹ iṣoro ti o wọpọ pupọ, eyiti o le da lori awọn idi pupọ, eyiti a yoo ṣe itupalẹ ninu nkan yii.
Awọn okunfa ti irora pada
Gbogbo awọn okunfa ti irora ẹhin le pin si awọn ẹgbẹ:
Ẹsẹ-ara:
- Osteochondrosis;
- disiki herniation;
- radiculopathy funmorawon;
- Spondylolisthesis;
Iredodo, pẹlu àkóràn:
- Osteomyelitis
- iko
iṣan ara;
Awọn ipalara;
Endocrinological;
Ti iṣan;
tumo.
Ni ibẹwo akọkọ si dokita pẹlu irora ẹhin, alamọja yẹ ki o pinnu idi ati iru irora, san ifojusi pataki si "awọn asia pupa" - awọn ifihan ti o ṣeeṣe ti awọn arun ti o lewu. "Awọn asia pupa" tọka si akojọpọ awọn ẹdun ọkan pato ati data anamnesis ti o nilo idanwo inu-jinlẹ ti alaisan.
"Awọn asia pupa":
- ọjọ ori ti alaisan ni akoko ibẹrẹ ti irora: ti o kere ju 20 tabi agbalagba ju 50;
- ipalara ọpa ẹhin pataki ni igba atijọ;
- hihan irora ninu awọn alaisan ti o ni akàn, ikolu HIV tabi awọn ilana aarun onibaje miiran (iko, syphilis, arun lyme, ati awọn omiiran);
- ibà;
- àdánù làìpẹ, isonu ti yanilenu;
- dani agbegbe ti irora;
- irora ti o pọ si ni ipo petele (paapaa ni alẹ), ni ipo inaro - irẹwẹsi;
- ko si ilọsiwaju fun oṣu 1 tabi diẹ sii;
- aiṣedeede ti awọn ara inu ibadi, pẹlu ito ati awọn rudurudu igbẹgbẹ, numbness ti perineum, ailagbara asymmetric ti awọn opin isalẹ;
- ọti-lile;
- lilo awọn oogun narcotic, paapaa iṣọn-ẹjẹ;
- itọju pẹlu awọn corticosteroids ati / tabi awọn cytostatics;
- pẹlu irora ninu ọrun, awọn pulsating iseda ti awọn irora.
Iwaju ọkan tabi diẹ ẹ sii awọn ami ninu ara rẹ ko tumọ si wiwa ti ẹkọ-ẹkọ ti o lewu, ṣugbọn o nilo akiyesi dokita ati ayẹwo.
Irora ẹhin ti pin si awọn fọọmu wọnyi nipasẹ iye akoko:
- ńlá- irora ti o kere ju ọsẹ mẹrin lọ;
- subacute- irora pípẹ lati 4 si 12 ọsẹ;
- onibaje- irora pípẹ 12 ọsẹ tabi diẹ ẹ sii;
- irora ti nwaye- Ibẹrẹ irora ti ko ba waye laarin awọn oṣu 6 to kọja tabi diẹ sii;
- Imudara irora onibajeIlọsiwaju irora kere ju oṣu 6 lẹhin iṣẹlẹ iṣaaju.
Awọn arun
Jẹ ki a sọrọ diẹ sii nipa awọn ti o wọpọ julọ, awọn okunfa iṣan-ara ti irora ẹhin.
Osteochondrosis
Eyi jẹ aisan ti ọpa ẹhin, eyiti o da lori wiwọ ti awọn disiki vertebral ati, lẹhinna, vertebrae funrara wọn.
Njẹ osteochondrosis jẹ pseudodiagnosis? - Bẹẹkọ. Ayẹwo yii wa ninu Isọri Kariaye ti Awọn Arun ICD-10. Lọwọlọwọ, awọn dokita ti pin si awọn ibudó meji: diẹ ninu awọn gbagbọ pe iru okunfa bẹ ko tọ, awọn miiran, ni ilodi si, nigbagbogbo ṣe iwadii osteochondrosis. Ipo yii dide nitori otitọ pe awọn dokita ajeji ni oye osteochondrosis bi arun ti ọpa ẹhin ninu awọn ọmọde ati awọn ọdọ ti o ni nkan ṣe pẹlu idagbasoke. Sibẹsibẹ, ọrọ yii n tọka si pataki si arun ti o niiṣe ti ọpa ẹhin ni awọn eniyan ti ọjọ ori eyikeyi. Pẹlupẹlu, nigbagbogbo awọn iwadii ti iṣeto ni dorsopathy ati dorsalgia.
- Dorsopathy jẹ pathology ti ọpa ẹhin;
- Dorsalgia jẹ irora ẹhin ti kii ṣe pato ti o tan kaakiri lati isalẹ cervical vertebrae si sacrum, eyiti o tun le fa nipasẹ ibajẹ si awọn ara miiran.
Awọn ọpa ẹhin ni awọn apakan pupọ: cervical, thoracic, lumbar, sacral ati coccygeal. Irora le waye ni eyikeyi awọn agbegbe wọnyi, eyiti o jẹ apejuwe nipasẹ awọn ofin iṣoogun wọnyi:
- Cervicalgia jẹ irora ninu ọpa ẹhin ara. Awọn disiki intervertebral ti agbegbe cervical ni awọn ẹya anatomical (awọn disiki intervertebral ko si ni apakan oke, ati ni awọn apakan miiran wọn ni pulposus nukleus ti o ni ailera ti a sọ pẹlu ipadasẹhin rẹ, ni apapọ, nipasẹ ọdun 30), eyiti o jẹ ki wọn ni ifaragba si aapọn. ati ipalara, eyiti o yori si awọn ligamenti ti ntan ati idagbasoke tete ti awọn iyipada degenerative;
- Thoracalgia - irora ninu ọpa ẹhin thoracic;
- Lumbodynia - irora ninu ọpa ẹhin lumbar (ẹhin isalẹ);
- Lumboischialgia jẹ irora ni ẹhin isalẹ ti o tan si ẹsẹ.
Awọn okunfa ti o yori si idagbasoke osteochondrosis: +
- iṣẹ ṣiṣe ti ara ti o wuwo, gbigbe ati gbigbe awọn ẹru wuwo;
- iṣẹ ṣiṣe ti ara kekere;
- gun sedentary iṣẹ;
- igba pipẹ ni ipo korọrun;
- iṣẹ pipẹ ni kọnputa pẹlu ipo atẹle ti kii ṣe aipe, eyiti o ṣẹda ẹru lori ọrun;
- o ṣẹ si iduro;
- awọn ẹya ara ti ajẹmọ ati awọn aiṣedeede ti ọpa ẹhin;
- ailera ti awọn iṣan ẹhin;
- idagba giga;
- iwuwo ara ti o pọju;
- awọn arun ti awọn isẹpo ti awọn ẹsẹ (gonarthrosis, coxarthrosis, bbl), ẹsẹ alapin, ẹsẹ akan, bbl;
- yiya ati yiya adayeba pẹlu ọjọ ori;
- siga.
disiki herniationjẹ ilọsiwaju ti arin ti disiki intervertebral. O le jẹ asymptomatic tabi fa funmorawon ti awọn ẹya agbegbe ati farahan bi iṣọn-ara radicular.
Awọn aami aisan:
- o ṣẹ ti awọn ibiti o ti išipopada;
- rilara ti lile;
- ẹdọfu iṣan;
- irradiation ti irora si awọn agbegbe miiran: apá, abẹfẹlẹ ejika, awọn ẹsẹ, ikun, rectum, bbl
- "Asokagba" ti irora;
- parun;
- jijoko aibale okan;
- ailera iṣan;
- awọn rudurudu ibadi.
Agbegbe ti irora da lori ipele ti awọn hernia ti wa ni agbegbe.
Disiki herniations nigbagbogbo yanju lori ara wọn laarin 4-8 ọsẹ ni apapọ.
radiculopathy funmorawon
Aisan radicular (radicular) jẹ eka ti awọn ifihan gbangba ti o waye nitori titẹkuro ti awọn gbongbo ọpa ẹhin ni awọn aaye ti ilọkuro wọn lati ọpa ẹhin.
Awọn aami aisan da lori ipele ti titẹkuro ti ọpa ẹhin naa waye. Awọn ifarahan ti o ṣeeṣe:
- irora ni opin ti iseda ibon pẹlu itanna si awọn ika ọwọ, ti o buru si nipasẹ gbigbe tabi iwúkọẹjẹ;
- numbness tabi rilara ti awọn fo ti nrakò ni agbegbe kan (dermatomes);
- ailera iṣan;
- spasm ti awọn iṣan ẹhin;
- o ṣẹ agbara ti awọn ifaseyin;
- awọn aami aiṣan to dara ti ẹdọfu (irisi irora pẹlu iyipada palolo ti awọn ẹsẹ)
- aropin ti arinbo ọpa ẹhin.
Spondylolisthesis
Spondylolisthesis jẹ iyipada ti vertebra oke ni ibatan si isalẹ.
Ipo yii le waye ni awọn ọmọde ati awọn agbalagba. Awọn obirin ni o ni ipa nigbagbogbo.
Spondylolisthesis le fa ko si awọn aami aisan pẹlu iyipada diẹ ati pe o le jẹ wiwa x-ray lairotẹlẹ.
Awọn aami aisan ti o le ṣe:
- rilara ti idamu
- irora ni ẹhin ati ni awọn opin isalẹ lẹhin iṣẹ ti ara,
- ailera ninu awọn ẹsẹ
- ailera radicular,
- dinku irora ati tactile ifamọ.
Ilọsiwaju ti iṣipopada vertebral le ja si lumbar stenosis: awọn ẹya anatomical ti ọpa ẹhin ti bajẹ ati dagba, eyiti o maa n yorisi titẹkuro ti awọn ara ati awọn ohun elo ẹjẹ ni ọpa ẹhin. Awọn aami aisan:
- irora nigbagbogbo (mejeeji ni isinmi ati ni išipopada),
- ni awọn igba miiran, irora le dinku ni ipo ẹhin,
- Ikọaláìdúró ati mímú ìrora pọ̀ sí i,
- iseda ti irora lati fifa si agbara pupọ,
- aiṣedeede ti awọn ara ibadi.
Pẹlu iṣipopada ti o lagbara, titẹkuro ti awọn iṣọn-alọ le waye, nitori abajade ti ipese ẹjẹ si ọpa ẹhin jẹ idamu. Eyi jẹ afihan nipasẹ ailera didasilẹ ni awọn ẹsẹ, eniyan le ṣubu.
Awọn iwadii aisan
Gbigba awọn ẹdunṣe iranlọwọ fun dokita lati fura awọn okunfa ti o ṣeeṣe ti arun na, lati pinnu agbegbe ti irora.
Ayẹwo Irora Irora- ipele ti o ṣe pataki pupọ ti iwadii aisan, gbigba ọ laaye lati yan itọju kan ati ṣe iṣiro imunadoko rẹ ni akoko pupọ. Ni iṣe, Iwọn Analogue Visual (VAS) ni a lo, eyiti o rọrun fun alaisan ati fun dokita. Ni idi eyi, alaisan ṣe ayẹwo idibajẹ irora lori iwọn kan lati 0 si 10, nibiti awọn aaye 0 ko ni irora, ati awọn aaye 10 jẹ irora ti o buru julọ ti eniyan le fojuinu.
Ifọrọwanilẹnuwogba ọ laaye lati ṣe idanimọ awọn okunfa ti o fa irora ati iparun ti awọn ẹya anatomical ti ọpa ẹhin, lati ṣe idanimọ awọn agbeka ati awọn iduro ti o fa, pọ si ati yọkuro irora.
Ayẹwo ti ara:igbelewọn ti wiwa spasm ti awọn iṣan ẹhin, ipinnu ti idagbasoke ti egungun iṣan, iyasoto ti awọn ami ami ti ọgbẹ àkóràn.
Iṣayẹwo ipo iṣan-ara:agbara iṣan ati awọn oniwe-symmetry, reflexes, ifamọ.
Idanwo Oṣu Kẹta:Ti ṣe ni awọn ọran ti a fura si stenosis lumbar.
Pataki!Awọn alaisan laisi "awọn asia pupa" pẹlu aworan ile-iwosan Ayebaye ko ṣe iṣeduro lati ṣe awọn iwadii afikun.
Radio:Ti ṣe pẹlu awọn idanwo iṣẹ-ṣiṣe fun aisedeede ti a fura si ti awọn ẹya ti ọpa ẹhin. Sibẹsibẹ, ọna iwadii aisan yii ko ni alaye ati pe a ṣe ni akọkọ pẹlu awọn orisun inawo to lopin.
Tomography ti a ṣe iṣiro (CT) ati/tabi aworan iwoyi oofa (MRI):dokita yoo ṣe ilana ti o da lori data ile-iwosan, nitori awọn ọna wọnyi ni awọn itọkasi ati awọn anfani oriṣiriṣi.
CT |
MRI |
|---|---|
|
|
Pataki!Ni ọpọlọpọ awọn eniyan, ni laisi awọn ẹdun ọkan, awọn iyipada ti o niiṣe ninu ọpa ẹhin ni a rii ni ibamu si awọn ọna idanwo ohun elo.
densitometry egungun:ṣe lati ṣe ayẹwo iwuwo egungun (ìmúdájú tabi iyasoto ti osteoporosis). Iwadi yii ni a ṣe iṣeduro fun awọn obirin postmenopausal ti o ni ewu ti o ga julọ ti awọn fifọ ati nigbagbogbo ni ọdun 65, laisi ewu, awọn ọkunrin ti o ju 70 lọ, awọn alaisan ti o ni ipalara pẹlu itan ti o kere ju ti ipalara, lilo igba pipẹ ti glucocorticosteroids. Ewu 10-ọdun ti fifọ ni a ṣe ayẹwo nipa lilo iwọn FRAX.
Scintigraphy egungun, PET-CT:Ti a ṣe ni iwaju ifura ti arun oncological ni ibamu si awọn ọna miiran ti idanwo.
itọju irora pada
Fun irora nla:
- Awọn oogun irora ni a fun ni ni ipa-ọna kan, nipataki lati ẹgbẹ ti awọn oogun egboogi-iredodo ti kii-sitẹriọdu (NSAIDs). Oogun kan pato ati iwọn lilo ni a yan da lori biba irora;
- mimu iṣẹ ṣiṣe ti ara niwọntunwọnsi, awọn adaṣe pataki lati yọkuro irora;
Pataki!Aisi-ara ti ara pẹlu irora ti o pada mu irora pọ sii, fa gigun awọn aami aisan, o si mu ki o ṣeeṣe ti irora irora.
- awọn isinmi iṣan fun spasm iṣan;
- o ṣee ṣe lati lo awọn vitamin, sibẹsibẹ, imunadoko wọn ni ibamu si awọn iwadii oriṣiriṣi wa koyewa;
- itọju ailera ọwọ;
- igbekale ti igbesi aye ati imukuro awọn okunfa ewu.
Fun subacute tabi irora onibaje:
- lilo awọn oogun irora lori ibeere;
- awọn adaṣe ti ara pataki;
- igbelewọn ti ipo ẹmi-ọkan, bi o ṣe le jẹ ipin pataki ninu idagbasoke ti irora onibaje, ati psychotherapy;
- awọn oogun lati ẹgbẹ ti awọn antidepressants tabi awọn oogun antiepileptic fun itọju irora onibaje;
- itọju ailera ọwọ;
- igbekale ti igbesi aye ati imukuro awọn okunfa ewu.
Ninu iṣọn-ẹjẹ radicular, awọn idena (awọn abẹrẹ apọju) tabi awọn bulọọki inu inu omi ni a lo.
Itọju iṣẹ abẹ jẹ itọkasi pẹlu ilosoke iyara ninu awọn aami aisan, wiwa ti ifunmọ ọpa ẹhin, pẹlu stenosis pataki ti ọpa ẹhin, ati ailagbara ti itọju ailera Konsafetifu. Itọju iṣẹ abẹ pajawiri ni a ṣe ni iwaju: awọn rudurudu ibadi pẹlu numbness ni agbegbe anogenital ati ailagbara ti awọn ẹsẹ (cauda equina syndrome).
Isodi titun
Isọdọtun yẹ ki o bẹrẹ ni kete bi o ti ṣee ati ni awọn ibi-afẹde wọnyi:
- imudarasi didara igbesi aye;
- imukuro irora, ati pe ti ko ba ṣee ṣe lati yọkuro rẹ patapata - iderun;
- mimu-pada sipo iṣẹ ṣiṣe;
- isodi titun;
- iṣẹ-ara ati ikẹkọ awakọ ailewu.
Awọn ofin ipilẹ ti isọdọtun:
- alaisan gbọdọ lero ojuse ti ara rẹ fun ilera rẹ ati ibamu pẹlu awọn iṣeduro, sibẹsibẹ, dokita gbọdọ yan awọn ọna ti itọju ati atunṣe ti alaisan le ni ibamu pẹlu;
- ikẹkọ eto ati ibamu pẹlu awọn ofin ailewu nigba ṣiṣe awọn adaṣe;
- irora kii ṣe idiwọ fun idaraya;
- Ibasepo igbẹkẹle gbọdọ wa ni idasilẹ laarin alaisan ati dokita;
- Alaisan ko yẹ ki o ni idojukọ ati ki o fojusi lori idi ti irora ni irisi awọn iyipada igbekale ninu ọpa ẹhin;
- alaisan yẹ ki o ni itunu ati ailewu nigbati o ba n ṣe awọn agbeka;
- alaisan yẹ ki o lero ipa rere ti isọdọtun lori ipo rẹ;
- alaisan nilo lati ṣe idagbasoke awọn ọgbọn idahun irora;
- alaisan yẹ ki o ṣepọ iṣipopada pẹlu awọn ero rere.
Awọn ọna atunṣe:
- Nrin;
- Awọn adaṣe ti ara, gymnastics, awọn eto gymnastics ni ibi iṣẹ;
- Awọn ẹrọ orthopedic kọọkan;
- Itọju Ẹjẹ Iwa-imọ;
- Ẹkọ alaisan:
- Yago fun iṣẹ ṣiṣe ti ara ti o pọju;
- Ijakadi iṣẹ ṣiṣe ti ara kekere;
- Iyasoto ti awọn ẹru aimi gigun (duro, wa ni ipo ti korọrun, ati bẹbẹ lọ);
- Yago fun hypothermia;
- Eto orun.
Idena
Iṣẹ ṣiṣe ti ara ti o dara julọ: ṣe okun fireemu iṣan, ṣe idiwọ isọdọtun egungun, mu iṣesi dara ati dinku eewu awọn ijamba inu ọkan ati ẹjẹ. Idaraya ti ara ti o dara julọ ni lilọ diẹ sii ju awọn iṣẹju 90 lọ ni ọsẹ kan (o kere ju ọgbọn iṣẹju ni akoko kan, ọjọ mẹta ni ọsẹ kan).
Pẹlu iṣẹ igbaduro gigun, o jẹ dandan lati ya awọn isinmi fun igbona ni gbogbo iṣẹju 15-20 ki o tẹle awọn ofin ti ijoko.
gige aye:bawo ni lati joko
- yago fun aṣeju upholstered aga;
- awọn ẹsẹ yẹ ki o sinmi lori ilẹ, eyiti o waye nipasẹ giga ti alaga ti o dọgba si ipari ti ẹsẹ isalẹ;
- o jẹ dandan lati joko ni ijinle ti o to 2/3 ti ipari ti awọn ibadi;
- joko ni taara, ṣetọju iduro to tọ, ẹhin yẹ ki o baamu ni ṣoki si ẹhin alaga lati yago fun didan awọn iṣan ẹhin;
- ori nigba kika iwe kan tabi ṣiṣẹ ni kọnputa yẹ ki o ni ipo ti ẹkọ iṣe-ara (wo taara siwaju, kii ṣe isalẹ nigbagbogbo). Lati ṣe eyi, o gba ọ niyanju lati lo awọn iduro pataki ati fi ẹrọ atẹle kọnputa ni giga ti o dara julọ.
Pẹlu iṣẹ iduro gigun, o jẹ dandan lati yi ipo pada ni gbogbo iṣẹju 10-15, ni idakeji yiyipada ẹsẹ atilẹyin, ati, ti o ba ṣeeṣe, rin ni aaye ati gbe.
Yẹra fun sisọ gigun.
gige aye:bi o si sun
- sun dara lori kan ologbele-kosemi dada. Ti o ba ṣee ṣe, o le yan matiresi orthopedic ki ọpa ẹhin naa ṣetọju awọn iṣan ti ẹkọ-ara;
- irọri yẹ ki o jẹ asọ to ati ti iga alabọde lati yago fun wahala lori ọrun;
- Nigbati o ba sùn ni ipo ti o ni itara, o niyanju lati fi irọri kekere kan labẹ ikun.
Idaduro mimu mimu: Ti o ba ni iṣoro, wo dokita rẹ ti yoo tọka si eto idinku siga siga.
Awon ibeere ti awon eniyan saaba ma n beere
Mo lo awọn ikunra pẹlu glucocorticosteroids. Ṣe Mo wa ninu eewu ti osteochondrosis tabi osteoporosis ti o pọ si?
Rara. Awọn glucocorticosteroids ti ita (awọn ikunra, awọn ipara, awọn gels) ko wọ inu awọn oye pataki sinu kaakiri eto, ati nitorinaa ko ṣe alekun eewu ti idagbasoke awọn arun wọnyi.
Ninu ọran kọọkan ti disiki herniated, iṣẹ abẹ jẹ pataki?
Rara. Itọju iṣẹ abẹ ni a ṣe nikan ti o ba jẹ itọkasi. Ni apapọ, nikan 10-15% ti awọn alaisan nilo iṣẹ abẹ.
Ṣe o yẹ ki o dẹkun adaṣe ti o ba ni irora ẹhin?
Rara. Ti o ba jẹ pe, nitori abajade awọn ọna idanwo afikun, dokita ko rii ohunkohun ti yoo ṣe opin iwọn iwuwo iwuwo lori ọpa ẹhin, lẹhinna o ṣee ṣe lati tẹsiwaju awọn ere idaraya, ṣugbọn lẹhin ṣiṣe itọju ati ṣafikun awọn adaṣe kan lati papa ti awọn adaṣe physiotherapy ati odo.
Njẹ irora ẹhin le lọ kuro lailai ti Mo ba ni disiki ti o ni igbẹ kan?
Wọn le lẹhin ilana itọju Konsafetifu ti iṣelọpọ, labẹ imuse siwaju sii ti awọn iṣeduro ti wiwa si neurologist, ibamu pẹlu awọn ofin idena, itọju adaṣe deede ati odo.